Najnowsze badania opublikowane w prestiżowym czasopiśmie Nature wskazują, że szczepionki mRNA przeciw COVID-19 mogą zwiększać przeżywalność pacjentów onkologicznych leczonych immunoterapią.

Naukowcy z Memorial Sloan Kettering Cancer Center w Nowym Jorku przeanalizowali dane ponad 1700 chorych na czerniaka i raka płuca nie drobnokomórkowego (NSCLC). Porównano osoby, które w trakcie lub w krótkim czasie po rozpoczęciu terapii immunoonkologicznej otrzymały szczepionkę przeciw COVID-19, z tymi, które jej nie przyjęły.

Wyniki okazały się niezwykle interesujące. U pacjentów zaszczepionych szczepionką mRNA (Pfizer/BioNTech lub Moderna) mediana przeżycia była znacznie wyższa. W grupie chorych na raka płuca przeżywalność wzrosła z około 20 miesięcy do niemal 37 miesięcy. Podobny efekt zaobserwowano u osób z czerniakiem, gdzie różnica między grupami również była statystycznie istotna. Co ważne, zjawisko to dotyczyło wyłącznie szczepionek mRNA, nie obserwowano go u pacjentów, którzy przyjęli inne preparaty, na przykład przeciw grypie.

Autorzy badania sugerują, że szczepienie mRNA wywołuje silną odpowiedź immunologiczną, która może „pobudzać” układ odpornościowy do skuteczniejszej walki z nowotworem. Analizy próbek krwi i tkanek wykazały zwiększoną aktywność genów związanych z interferonem typu I oraz większą liczbę limfocytów cytotoksycznych CD8+ w mikrośrodowisku guza. Te zmiany mogą wzmacniać działanie leków blokujących punkty kontrolne układu odpornościowego, takich jak inhibitory PD-1 i PD-L1.

Najlepszy efekt obserwowano wtedy, gdy szczepienie przeprowadzono w ciągu stu dni od rozpoczęcia immunoterapii. W przypadkach, w których leczenie obejmowało jedynie chemioterapię, takiego wpływu nie odnotowano. Naukowcy podkreślają, że wyniki mają charakter obserwacyjny i wymagają potwierdzenia w kontrolowanych badaniach klinicznych, ale już teraz pokazują, że szczepionki mRNA mogą mieć szersze zastosowanie niż tylko ochrona przed COVID-19.

W praktyce klinicznej oznacza to, że szczepienie pacjentów onkologicznych może przynieść podwójną korzyść – zmniejszać ryzyko ciężkiego przebiegu zakażenia koronawirusem i jednocześnie wspierać skuteczność immunoterapii. Autorzy badania określają ten efekt jako możliwą „synergię immunologiczną”, która może stać się inspiracją do opracowania nowych strategii łączących szczepienia z leczeniem przeciwnowotworowym.

Zdrowia i trzymajcie się. 

Pełny artykuł dostępny jest na stronie Nature: SARS-CoV-2 mRNA vaccines sensitize tumours to immune checkpoint blockade

.